Bielsko Biała 24.04.2017
Raport z konsultacji Subregion Zachodni
Raport z przeprowadzenia konsultacji społecznych na temat:
„Jakie są potrzeby i oczekiwania mieszkańców woj. Śląskiego (RIT Zachodni) odnośnie budowy i wykorzystania infrastruktury służącej do produkcji oraz dystrybucji energii elektrycznej i cieplnej z wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii”
Wstęp
Największym problemem środowiskowym województwa Śląskiego od wielu już lat, jest utrzymujący się wysoki poziom tzw. niskiej emisji. z roku na rok wykazywany jest wzrost energochłonności w gospodarstwach domowych. Dotychczasowe inicjatywy, takie jak modernizacja kotłów węglowych, przejście z tradycyjnych źródeł wytwarzania energii elektrycznej i ciepła na OZE, czy też termomodernizacja budynków, wymagają kontynuacji na szerszą skalę niż dotychczas.
W całym województwie śląskim główną przyczyną wystąpienia przekroczeń pyłu zawieszonego PM10, PM2,5 i trującego benzo(a)pirenu w okresie jesienno-zimowym (tzw. Grzewczym) jest emisja z indywidualnego ogrzewania budynków mieszkalnych. Rozwiązaniem tego problemu jest montaż urządzeń opartych na odnawialnych źródłach energii. Są to urządzenia, które nie emitują żadnego hałasu ani zanieczyszczeń do atmosfery.
Spośród różnych typów pozyskiwania energii odnawialnej Stowarzyszenie Błękitna Atmosfera propaguje połączenia dwóch technologii, paneli fotowoltaicznych oraz pomp ciepła. W przypadku paneli PV, energia produkowana jest dzięki promieniom słonecznym które są zamieniane na energię elektryczną. Nowoczesne instalacje OZE pompy ciepła mogą korzystać nie tylko z pełnego nasłonecznienia, ale również z promieniowania rozproszonego. Połączenie generatora fotowoltaicznego z pompą ciepła tworzy tzw. „System zeroemisyjny” energia z słońca przetworzona na ciepło do ogrzania domu w ramach domowej instalacji OZE.
Konsultacje przeprowadziło Stowarzyszenie Błękitna Atmosfera.
W ramach konsultacji przeprowadziliśmy serię spotkań z mieszkańcami gmin z terenu subregionu Zachodniego.
Spotkania polegały na uczestnictwie mieszkańców, w 1,5 – 2 godz. prezentacji multimedialnej prowadzonej przez przedstawicieli Stowarzyszenia, specjalnie do tego przygotowanych i przeszkolonych.
Najważniejsze tematy
Główne tematy konsultacji dotyczyły, projektów budowy infrastruktury służącej do produkcji i dystrybucji energii ze źródeł odnawialnych w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020, Odnawialne Źródła Energii 4.1.2. RIT Zachodni.
Podczas prelekcji przedstawiliśmy zagadnienia związane z produkcją energii elektrycznej, za pomocą generatorów fotowoltaicznych, przetwarzaniem wyprodukowanej energii elektrycznej na energię cieplną za pomocą pompy ciepła oraz rozliczaniem energii oddanej do sieci, z operatorem OSD Tauron.
Poruszono również kwestie związane z długofalowym, pozytywnym wpływem takich rozwiązań na ekologię i ograniczenie niskiej emisji, jak i o korzyściach finansowych związanych z opłacalnością zastosowania urządzeń OZE w dłuższej perspektywie.
Na końcu przedstawiliśmy możliwości dofinansowania tego typu rozwiązań z programów RPO jak i programów gminnych.
Frekwencja
Spotkania cieszyły się dużym zainteresowaniem, w całym cyklu spotkań uczestniczyło ok. 350 osób, a dodatkowo ok. 60 osób które z różnych względów nie mogły być na spotkaniu odwiedziliśmy osobiście.
Dodatkowo ok. 30 osób wypełniło ankietę internetową, wyrażając w ten sposób chęć poszerzenia swojej wiedzy na temat możliwości produkcji energii z OZE, i z tymi osobami spotkali się nasi doradcy.
W spotkaniach uczestniczyli głównie osoby fizyczne, ale i przedstawiciele samorządów, Wójtowie, Radni, Przedsiębiorcy, wyrażając pozytywne opinie na tematy poruszone podczas spotkania.
Przebieg konsultacji
Konsultacje przeprowadzone były w przyjaznej atmosferze, dyskusje okazały się być rzeczowe i merytoryczne.
W okresie od 10.01.2017 do 15.04.2017 odbyło się 10 lokalnych spotkań, w następujących lokalizacjach:
Lp. / Miejsce
1. Ośrodek Kultury i Sportu w Gaszowicach, Rydułtowska 7, 44-293 Gaszowice
2. OSP Jankowice, Kościelna 19, 44-264 Jankowice
3. Sala RZYMSKOKATOLICKIEJ PARAFII ŚW. FLORIANA Dzikiej Róży 4, 44-200 Rybnik
4. Szkoła Podstawowa nr 20 im. Harcerzy Buchalików, Ziołowa 3, 44-251 Rybnik
5. Liceum Ogólnokształcące nr VII Zespołu Szkół Ponadpodstawowych nr 5, Józefa Rymera 20a, Rybnik
6. Szkoła Podstawowa nr 28, Alojzego Szewczyka 6, 44-213 Rybnik
7. Szkoła Podstawowa im. P. Stalmacha, 44-238 Przegędza; Szkolna 1
8. Gimnazjum im. prof. Moniki Gruchmanowej, Wyzwolenia 152, 44-321 Marklowice
9. Ochotnicza Straż Pożarna Świerklany, Strażacka 1, 44-266 Świerklany
10. Szkoła Podstawowa nr 3, Wolna 17, 44-203 Rybnik
Cele konsultacji
Nadrzędnym celem przeprowadzonych konsultacji społecznych było, przedstawienie najważniejszych informacji na temat funduszy unijnych i możliwości ich wykorzystania na budowę infrastruktury odnawialnych źródeł energii na budynkach domów jednorodzinnych mieszkańców woj. Śląskiego.
Ponadto, spotkania umożliwiły zebranie opinii oraz sugestii mieszkańców obszarów Subregionu Centralnego, oraz wszystkich pozostałych interesariuszy.
Zarząd Stowarzyszenia Błękitna Atmosfera jako przedstawiciel podmiotu występującego w roli wnioskodawcy dla projektów wymienionych w niniejszym raporcie, z dużym zainteresowaniem obserwował oraz przeanalizował cały proces konsultacji.
Zebrano wszelkie sugestie i opinie mieszkańców (odbiorców, a zarazem użytkowników końcowych rezultatów w/w projektów), zgłaszane postulaty uwzględnimy na etapie przygotowania dokumentacji aplikacyjnej i uszczegóławiania zakresu rzeczowego projektów.
Zestawienie opinii
Z przeprowadzonych konsultacji wynika, iż zdecydowana większość osób wyraża bardzo pozytywną opinie dotyczącą instalacji odnawialnych źródeł energii usytułowanych na budynkach mieszkalnych.
Konsultacje społeczne wykazały, że największe zainteresowanie wśród mieszkańców dotyczy instalacji generatorów fotowoltaicznych do produkcji energii elektrycznej na potrzeby własne, oraz połączonych systemów generujących energię elektryczną na potrzeby własne i pokrycia zapotrzebowania pompy ciepła produkującej energię cieplną. Zdaniem wszystkich ankietowanych inwestycja ta jest przydatna ekologicznie z punktu widzenia mieszkańców.
Podczas spotkań lokalnych, mieszkańcy wyrażali swoje opinie o projektach oraz zgłaszały swoje pytania i postulaty.
Najczęstsze pytania dotyczyły obiekcji co do pracy instalacji OZE w niesprzyjających warunkach, takich jak:
-
występowanie zacienienia modułów PV,
-
brak optymalnego kąta nachylenia dachu,
-
brak odpowiednio dużej powierzchni dachu,
-
warunki pogodowe w Polsce.
A także dotyczące pracy pompy ciepła:
-
brak ocieplenia budynku,
-
stara instalacja grzewcza,
-
minusowe temperatury w zimie
Mieszkańcy wykazali duże zainteresowanie wymianą starych kotłów węglowych na rzecz pomp ciepła jako ekologicznych nowoczesnych źródeł ciepła.
Wiele pytań dotyczyło bezpośrednio funduszy unijnych i możliwości ich wykorzystania, wysokości dofinansowania oraz okresu trwałości projektu.
Zgłaszane postulaty
Wśród postulatów uczestników spotkań lokalnych bardzo często pojawiały się opinie, co do mocy zainstalowanych paneli fotowoltaicznych, tak aby były one jak największe np. by pokryć 100% dostępnej powierzchni dachu.
Lecz takie postulaty były weryfikowane i w uzasadnionych przypadkach odrzucone. Wynikało to bowiem z faktu, iż instalacje fotowoltaiczne spełniające definicję instalacji prosumenckich (do 40 kW) zostaną podłączone do sieci elektroenergetycznej w celu bilansowania energii, a nie w celu zarobku.
Nadwyżka wyprodukowanej energii, która w danym momencie nie może być skonsumowana przez obiekt podłączony do instalacji PV jest oddawana (magazynowana) do sieci. Oddana energia elektryczna zgodnie z aktualną Ustawą o OZE jest rozliczana przez OSD na zasadzie tzw. opustu.
Właściciel instalacji nie uzyskuje realnych przychodów z tytułu oddanej energii, może ją jedynie „odebrać” w kolejnym roku użytkowania instalacji. Dlatego instalowanie przewymiarowanych generatorów fotowoltaicznych o mocy przekraczającej średnie roczne zapotrzebowanie, jest nieuzasadnione.
Wynik przeprowadzonych konsultacji
W wyniku przeprowadzonych konsultacji, wstępnie chęć uczestnictwa w projekcie wyraziło 112 osoby fizyczne.
W związku z powyższym, do każdej z tych osób został wysłany Ekodoradca w celu zweryfikowania zapotrzebowania energetycznego i/lub cieplnego budynku, możliwości zamontowania i warunki techniczne dla każdej z instalacji indywidualnie.
Po przeprowadzeniu audytu wstępne umowy określające zasady uczestnictwa w projekcie i określające rodzaj i moc dobranych do zapotrzebowania systemów OZE, podpisało 71 osób z obszaru RIT Zachodni.
Pozostałe osoby nie miały możliwości technicznych do zainstalowania systemu OZE, lub odstąpiły z innych przyczyn.
Znaczna część mieszkańców wyraziła chęć uczestnictwa w naszym projekcie w późniejszym terminie, w następnych naborach gdy już ich sąsiedzi będą mieli zamontowane urządzenia i będą mogli sprawdzić jak one działają, dlatego zamierzamy powtórzyć projekt, i aplikować w następnych naborach.
Raport sporządził:
Prezes Stowarzyszenia
Wojciech Szymborski
Informacje teleadresowe
Stowarzyszenie Błękitna Atmosfera
Ul. Prof. Dr.M. Michałowicza 46/2
43-300 Bielsko Biała
Tel. 33 300 33 53